

NOVE NOEL
En su retrato nada delata al asesino. Su rostro lo mismo puede ser el de un monje penitente que el de un hidalgo sombrío […]. Yo creo advertir en los ojos de este retrato más audacia que perversidad. Tiene el alma en ellos, el alma de los grandes capitanes, fiera, gallarda y de través, como los gavilanes de la espada. Desgraciadamente, ya quedan pocas almas así. ¿Será verdad que cuando se extinguen por completo, las razas agonizan?”
Ramón María del Valle-Inclán (“Las galas del difunto”)
Así describía Don Ramón María del Valle-Inclán -o escritor galego máis universal-, ao bandoleiro e foraxido Mamed Casanova (alcumado Toribio), nado en 1882 nas Grañas do Sor de Mañón, e lembrado como un dos máis celebres bandidos de España de século XX -e tamén un dos derradeiros-. Inmortalizado por figuras da literatura galega como o propio Valle-Inclán, a condesa Emilia Pardo Bazán e Julio Camba, así como os principais xornais da época, a súa lenda continúa a ser fonte de inspiración durante o século XXI, sendo destacables a novela de Hixinio Puentes sobre a súa vida e a banda deseñada “O fillo da furia”.
Ao tempo que a Garda Civil batía o norte das provincias da Coruña e Lugo para darlle caza, as fazañas de Toribio convertíanse en coplas e romances moi populares por toda España. Despois de 3 anos de persecución e diversas fugas, o anti-heroe acabou sendo apresado en novembro de 1903 na casa reitoral do Freixo no Concello de As Pontes. Entre as moitas versións contadas sobre a súa detención popularizouse a traizón do seu amigo o cura da parroquia para cobrar unha importante recompensa (1.500 pesetas da época).
A vida e obra de Mamed Casanova, así como a protección e os simpatías que xeraba naquel momento, non poden comprenderse sen entender a soberbia dalgúns dos emigrantes retornados das Américas (indianos) e a miseria económica e a decadencia social que azoutaba a España, inmersa na perda das derradeiras colonias de ultramar.
Fillo de nai solteira, pobre e labrega, foi ela quen o librou da morte por garrote vila ao suplicarlle o indulto ao rei Afonso XIII nunha visita do monarca a Santiago de Compostela.
O mural do As Pontes enPezas retrata a Mamed nunha das súas primeiras aventuras delitivas e das máis afamadas. Todo comeza cando un veciño adiñeirado regresa da Habana e poucos días despois da súa chegada, falece e é enterrado cun fermoso traxe confeccionado en Cuba. Toribio encaprichouse coas roupas do defunto, e non tivo reparos en desenterrar o cadáver e enfundarse as vestimentas do indiano para facer acto de presenza nun baile. No mural tamén se representa a súa pega, un paxaro que segundo dicían os seus veciños e veciñas, avisábao da presenza da Garda Civil durante os tres anos que viviu fuxido polos montes do norte de Galicia. Toribio aspiraba a non ser un máis nunha época de pobreza e inxustiza social, e a un prezo moi alto, conseguiuno.
O encargado de dar vida no As Pontes enPezas á historia deste personaxe da nosa comarca foi NOVE NOEL, un dos muralista galegos máis talentosos, nado na vila de Rianxo (A Coruña). Noel é comunicador audiovisual e técnico en ilustración. Dende o ano 2008 dedícase á imaxe gráfica e a pintura mural. Dende entón traballou en numerosos festivais en España, Portugal, Alemaña e México.
A peza de Nove Noel está na Avenida de Ferrol, fronte a Praza do Carme
PARA SABER MÁIS – www.novenoel.com
Title | Address | Description |
---|---|---|
Alfombra | Av. Ferrol, 41, 15320 Puentes de García Rodríguez, La Coruña, España | |
ASPANAES | Rúa Vilar Pontes, 1, 15328 As Pontes de García Rodríguez, A Coruña, España | |
Grafiti literario | Av. Coruña, 19, 15320 Puentes de García Rodríguez, La Coruña, España | |
A Xanela / Artpo | Rúa Rego do Campo, 5, 15320 As Pontes de García Rodríguez, A Coruña, España | |
O tren | Rúa Rego do Muiño, 32, 15320 As Pontes de García Rodríguez, A Coruña, España | |
Outono máxico | Av. Ortigueira, 14, 15320 As Pontes de García Rodríguez, A Coruña, España | |
Xaquín das Herbas | Av. da Habana, 123, 15320 Puentes de García Rodríguez, La Coruña, España | |
Diego G. Cereijo | Poblado da Fraga, D4, 15320 As Pontes de García Rodríguez, A Coruña, España | |
Luis Davila | Rúa Otero Pedrayo, 15320 As Pontes de García Rodríguez, A Coruña, España | |
Rubén / Iván | Av. Ortigueira, 82, 15320 As Pontes de García Rodríguez, A Coruña, España | |
Wedo | Av. Galicia, 48, 15320 Puentes de García Rodríguez, La Coruña, España |
|
Yoseba MP | Av. Galicia, 76, 15320 Puentes de García Rodríguez, La Coruña, España | |
Leo López | Av. Castelao, S/N, 15320 Puentes de García Rodríguez, La Coruña, España | |
Lula Goce | Rúa Rego do Campo, 32, 15320 As Pontes de García Rodríguez, A Coruña, España | |
Miguel Peralta | Av. Galicia, 3, 15328 Puentes de García Rodríguez, La Coruña, España | |
Sekone | Praza Hospital, 13a, 15320 As Pontes de García Rodríguez, A Coruña, España | |
Suk Ha | Unnamed Road, 15320 As Pontes de García Rodríguez, A Coruña, España | |
Delio Rodríguez | Poboado do Barreiro, 62, 15320 As Pontes de García Rodríguez, A Coruña, España | |
Judith Cao | Av. Galicia, 69, 15328 Puentes de García Rodríguez, La Coruña, España | |
Federica Di Tizio | Rúa Rego do Campo, 2, 15320 As Pontes de García Rodríguez, A Coruña, España | |
Carol / Isa | Rúa Monte Caxado, 12, 15328 As Pontes de García Rodríguez, A Coruña, España | |
Radio Eume | Av. Ferrol, 49, 15320 Puentes de García Rodríguez, La Coruña, España | |
Capacidades | Av. Coruña, 19, 15320 Puentes de García Rodríguez, La Coruña, España | |
Dous pobos | Rúa Real, 4, 15328 As Pontes de García Rodríguez, A Coruña, España | |
Xaquín | Rúa Chamoselo, 14, 15320 As Pontes de García Rodríguez, A Coruña, España | |
Lavandeiras | Rúa Chamoselo, 26, 15320 As Pontes de García Rodríguez, A Coruña, España | |
Juan Prieto | Rúa Camiño da Mina, 9, 15328 As Pontes de García Rodríguez, A Coruña, España | |
Lucía Escrigas | Av. Ferrol, 19, 15320 Puentes de García Rodríguez, La Coruña, España | |
Mario Vérez | Av. de Vilalba, 7, 15320 Puentes de García Rodríguez, La Coruña, España | |
Nove Noel | Av. Ortigueira, 13, 15320 As Pontes de García Rodríguez, A Coruña, España | |
Oda á muller | Av. Galicia, 56, 15320 Puentes de García Rodríguez, La Coruña, España | |
Rubén Moledo | Poblado da Fraga, 5, 15320 As Pontes de García Rodríguez, A Coruña, España | |
Comeluz | AC-119, 49, 15320 Puentes de García Rodríguez, La Coruña, España | |
Wedo | Av. Galicia, 96, 15320 Puentes de García Rodríguez, La Coruña, España | |
Diego Cereijo | Rúa Iglesia, 29, 15328 Puentes de García Rodríguez, La Coruña, España | |
Banco dos bicos | Av. Ferrol, 35, 15320 Puentes de García Rodríguez, La Coruña, España | |
Luis Davila II | Rúa Rego do Campo, 29, 15320 As Pontes de García Rodríguez, A Coruña, España | |
Outono máxico II | Av. Ferrol, 17, 15320 Puentes de García Rodríguez, La Coruña, España |